Hij herstelt door afstand, zij door verbinding: de oeroude reden achter de relatieproblemen van nu

Als je duizenden jaren teruggaat, naar de tijd waarin we leefden in stammen, zie je precies waarom mannen en vrouwen ook in het hier en nu zo anders reageren op spanning, conflict en verbinding. Onze moderne relatieproblemen hebben hun bron in oeroude patronen. Dat zijn echt geen stereotiepe denkbeelden, maar overlevingsstrategieën die diep in je lichaam ingeprogrammeerd zijn en die je nog steeds je gevoel en gedrag bepalen in je relaties. Als je meer inzicht hebt in hoe dit werkt, dan heb je een voorsprong, kun je zien waar je eigen gedrag of dat van je partner vandaan komt. Je kunt dan beter accepteren dat we simpelweg anders in elkaar zitten en duidelijker aangeven wat jij nodig hebt om je veilig en geborgen te voelen, ook in je relatie.

Luister het artikel hier op YouTube of als PodCast op Spotify of Apple Podcasts.

De bron van onze mannelijke en vrouwelijke blauwdruk

Om te begrijpen waarom deze verschillen zo diep in ons lichaam verankerd zijn, helpt het om even terug te gaan naar hoe we vroeger leefden. De samenleving was klein, rauw en afhankelijk van duidelijke samenwerking tussen mannen en vrouwen. De mannen trokken het woud in om te jagen, gevaar af te weren en voedsel te bemachtigen. Zij bewogen van huis weg, soms dagenlang, en droegen de verantwoordelijkheid voor alles wat buiten het kamp lag: roofdieren, vijandige stammen, en de fysieke veiligheid van de groep.

De vrouwen vormden het hart van de stam. Zij bleven in en rond het kamp, de plek waar leven ontstond, waar kinderen opgroeiden en waar dagelijks voedsel verzameld werd. Vanuit die centrale plek zorgden zij voor continuïteit, samenwerking en de directe overleving van de jongste generatie. Niet vanuit stilstand, maar vanuit voortdurende alertheid en verbondenheid met hun omgeving en met elkaar.

Het was deze natuurlijke en noodzakelijke rolverdeling die bepaalde hoe onze zenuwstelsels zich ontwikkelden en die tot op de dag van vandaag doorwerkt in hoe jij als man of vrouw reageert op spanning, conflict en verbinding.

Zonder deze verdeling zou geen stam lang hebben overleefd. Het was geen competitie, geen hiërarchie, geen beperking. Het was pure samenwerking, gebaseerd op oerlogica: de man bracht bescherming en voedsel, de vrouw beschermde het leven dat die bescherming mogelijk maakte.

Deze natuurlijke, functionele rolverdeling vormt tot op de dag van vandaag hoe je als man en als vrouw reageert op spanning, gevaar en verbinding — zelfs al leef je nu in een wereld die totaal anders is dan toen.

Gelijkheid als man vs vrouw, betekent niet hetzelfde zijn

In het hier en nu, in deze tijd, proberen we deze oeroude realiteit vaak gelijk te trekken of uit te vlakken door te doen alsof of te denken dat mannen en vrouwen hetzelfde zouden kunnen functioneren. Zeker na eeuwen van onderdrukking en ongelijkheid is het begrijpelijk dat we streven naar gelijke rechten, gelijke kansen en gelijke waarde en dat is ook precies hoe het hoort te zijn. Maar ergens in dat streven naar gelijkwaardigheid zijn we iets belangrijks kwijtgeraakt: het respect voor het verschil. Daarom voelt het voor mij ook dat het ergens is doorgeslagen met het feminisme. Gelijkheid gaat niet over hetzelfde worden, maar over even waardevol zijn. Toch is het alsof de maatschappij ons vertelt dat gelijk zijn betekent dat we identiek moeten zijn. Dat mannen en vrouwen dezelfde manier van voelen, reageren, werken en reguleren zouden moeten hebben. En precies dáár wringt het, want onze natuur en biologie vertelt een heel ander verhaal.

We zijn niet hetzelfde en dat is geen probleem; dat mogen we eren! Het is juist precies de bedoeling. In onze diepste kern vullen we elkaar exact aan. Waar de man naar buiten beweegt, brengt de vrouw wijsheid naar binnen. Waar de man richting geeft, voelt de vrouw de subtiele signalen die bepalen of die richting veilig is. Als we erkennen dat onze blauwdrukken verschillen, ontdekken we dat we elkaar niet minder maken, maar elkaar juist versterken. Niet door elkaar te veranderen, maar door elkaar te begrijpen.

De oeroude wisselwerking: wat mannen en vrouwen in elkaar vonden

Als je verder kijkt dan alleen taken en verantwoordelijkheden, zie je dat mannen en vrouwen in de oertijd niet alleen verschillende rollen vervulden, ze droegen verschillende kwaliteiten. Kwaliteiten die elkaar niet tegenspraken, maar elkaar versterkten. De man bracht richting, daadkracht en bescherming. Zijn energie was gericht naar buiten, naar het onbekende, het wilde, het gevaarlijke. Hij beschermde de stam door zijn lichaam, zijn focus en zijn moed in te zetten.

De vrouw bracht wijsheid, intuïtie en verbinding. Haar energie was gericht naar binnen, naar het leven dat groeide, de mensen die leefden, de emoties die bewogen. Zij hield de stam bij elkaar door haar gevoeligheid, haar sociale intelligentie, haar vermogen om in te voelen, te anticiperen en subtiele signalen op te vangen lang voordat ze zichtbaar werden. Zij droeg de kennis, de verhalen, de rituelen en de doorgegeven ervaringen van generaties vrouwen.

En precies in die verschillen zaten hun krachten. De man kwam thuis vanuit de chaos van buiten en vond bij haar zijn veilige thuis, rust, zachtheid, bedding en betekenis. De vrouw vond bij hem bescherming voor haar en het gezin, leiding en bescherming voor de ruwe wereld buiten de stam. Hij zorgde dat het kamp van buitenaf veilig bleef.

Hij bracht veiligheid van buiten naar binnen. Zij bracht veiligheid van binnen naar buiten.
Hij droeg het fysieke risico. Zij droeg het emotionele en sociale kompas.
Hij voelde zich waardevol door te leveren, te beschermen, te zorgen.
Zij voelde zich waardevol door te verbinden, te voeden, te leiden vanuit intuïtie.

Samen vormden ze een evenwicht. Niet door hetzelfde te zijn, maar juist door anders te zijn.

En dit is precies het stuk dat we nu vaak kwijtraken.

In onze moderne maatschappij proberen we mannen en vrouwen te laten functioneren alsof hun natuur identiek is. Alsof gelijkwaardigheid betekent dat we dezelfde emoties, dezelfde manier van denken, dezelfde behoeftes en dezelfde manieren van reguleren moeten hebben. Maar daardoor verliezen mannen vaak hun richting, hun drive, hun beschermende energie en vrouwen verliezen hun bedding, hun intuïtieve vermogen, hun zachte maar krachtige afstemming op het grotere geheel.

We doen nu alsof alles hetzelfde moet zijn, terwijl onze kracht juist in het verschil zit.

Wanneer je dat ziet, wordt het ineens helder waarom we nu zo vaak botsen. Niet omdat we tekortschieten, maar omdat we proberen hetzelfde te zijn terwijl onze kracht juist in het verschil zit.

En als je vanuit dat verschil nog een laag dieper kijkt, zie je waarom onze zenuwstelsels zo verschillend zijn gebouwd. De taakverdeling van toen was niet alleen functioneel, maar vormend: het bepaalde hoe mannen moesten focussen, voelen en reageren en hoe vrouwen moesten waarnemen, verbinden en beschermen. Wat jij nu in je relatie ervaart, is geen toeval en geen karakterfout. Het is de echo van een oeroud systeem dat jouw lichaam nog steeds als waarheid draagt.

Waarom je als man afstand nodig hebt om te reguleren

Als man ben je in de oorsprong bedraad voor één ding: focus op je taak. Wanneer je ging jagen, moest je je volledige bewustzijn vernauwen tot één enkel doel. Je verliet het kamp, je liet je gezin achter, en je stapte een wereld van risico in waarin één fout letterlijk het verschil betekende tussen leven of dood.

Daarom leerde je systeem om alles wat niet relevant was uit te schakelen. Je wachtte urenlang in stilte, je spieren gespannen, je ademhaling laag. Je ogen en oren waren afgestemd op één specifiek geluid, één beweging, één kans. Gedachten aan thuis, emoties, afleidingen — ze waren gevaarlijk. Teveel voelen betekende minder zien.

Je móést die innerlijke stilte kunnen oproepen. Je móést afstand kunnen nemen van alles wat je thuis liefhad, zodat je het überhaupt kon beschermen. Dat was jouw taak. Jouw liefde zat in je richting. Jouw aanwezigheid zat in je afwezigheid.

Stilte betekende veiligheid. Afstand betekende grip. Focus betekende liefde.

En precies daarom, duizenden jaren later, vindt jouw systeem nog steeds rust door zich even terug te trekken. Niet omdat je niet betrokken bent — maar omdat je lichaam dat nog altijd leest als bescherming

Waarom je als vrouw verbinding nodig hebt om te reguleren

Als vrouw leefde je in een totaal ander bewustzijn, gevormd door een totaal andere realiteit. Je bleef dichter bij het kamp — de plek waar leven ontstond, waar kinderen opgroeiden en waar elke dag bescherming nodig was. Terwijl de mannen weg waren, droeg jij de verantwoordelijkheid voor wat kwetsbaar was: kinderen, jonge vrouwen, voedsel, vuur, gezondheid, sociale samenhang.

Je verzamelde bessen, knollen en planten, maar nooit gedachteloos. Je kende elke geur, elke kleur, elke textuur die het verschil maakte tussen voeding, medicijn of gevaar. Maar dat was slechts één deel van jouw taak.

Het grootste deel zat in jouw waakzaamheid. Je systeem stond nooit “uit”. Je lichaam moest in een cirkel om je heen kunnen voelen wat er gebeurde: spanning in de lucht, gevaar in het gras, een verandering in de energie van de stam, een kind dat stil werd, een vogel die ophield met zingen.

Waar de man een gefocuste radar had, had jij een 360-graden radar.
Waar hij moest vernauwen, moest jij juist verbreden.
En daarom ontwikkelde je intuïtie.

Daarom werd je de energetische radar van de stam: de ingewijde, de hoedster, degene die verschuivingen voelde vóórdat ze zichtbaar waren. Je moest het gevaar voelen aankomen voordat het te laat was — voor jezelf én voor iedereen die je droeg.

Maar je droeg nog iets anders: verbinding.

De kinderen, de andere vrouwen, de ouderen, jouw aanwezigheid hield het kamp levend. Jouw afstemming hield de stam emotioneel en sociaal stabiel. Jouw verbinding was veiligheid. En precies daarom, duizenden jaren later, kan jouw systeem pas ontspannen wanneer de verbinding met je partner is hersteld. Niet omdat je afhankelijk bent maar omdat jouw lichaam veiligheid nog steeds koppelt aan afgestemde nabijheid.

Wanneer die oerbedrading botst in relaties van nu

Als je dit terugbrengt naar je relatie van nu, zie je meteen waar het misgaat. Na een conflict voelt het voor jou als man vaak “klaar” zodra het gesprek stopt. Je lichaam zakt, de spanning is weg, en je systeem registreert: er is geen dreiging meer. Voor jou betekent stilte veiligheid.

Voor haar werkt dat totaal anders. Haar lichaam is nog niet gekalmeerd. Ze voelt nog spanning, afstand, een breuk in de verbinding. Voor haar is het pas klaar wanneer ze weer kan voelen: we zijn echt oké. Niet in woorden, maar in haar lijf. Voor haar betekent verbinding veiligheid.

En precies daar ontstaan de misverstanden. Jij denkt dat zij “er weer op terugkomt”, zij voelt dat jij haar emoties wegwuift. Jij wil rust, zij wil nabijheid. Terwijl jullie eigenlijk precies hetzelfde verlangen: je veilig voelen bij elkaar.

Wat veel koppels niet weten, is dat het herstellen van verbinding na een conflict helemaal niet ingewikkeld hoeft te zijn. Je hoeft niet opnieuw het hele gesprek te voeren of alles nog eens uit te kauwen. Vaak maakt één klein moment al het verschil: echt naar elkaar luisteren zonder je eigen punt te willen bewijzen, even elkaars hand pakken, een knuffel geven, of de simpele vraag: “Zijn we oké zo?”

Dat zijn mini-reparaties die je samen kunt leren. En die zijn makkelijk. Echt makkelijk.

Het is geen therapie, geen ingewikkelde techniek, geen enorme emotionele werkbank. Het is een kwestie van begrijpen hoe je bedraad bent, en bereid zijn om één bewuste stap naar elkaar te zetten.

Zodra jij snapt waarom jij afstand zoekt en waarom zij verbinding zoekt — of andersom — wordt het ineens logisch. Je valt elkaar niet meer aan op verschillen, maar gebruikt ze om elkaar beter te begrijpen.

De kracht van bewustzijn van hoe je bedraad bent

Tot op de dag van vandaag zijn vrouwen gevoelig voor energie, voor subtiele signalen, dingen die niet uitgesproken maar wel gevoeld worden en voor kleine verschuivingen in energie en stemming. Dat is geen emotionele kwetsbaarheid of “overgevoeligheid”. Dat is een geniale, evolutionaire intelligentie en antenne die ooit het leven van de hele stam beschermde, en die nu relaties verdiepen, verzachten en verfijnen.

En mannen reguleren nog steeds via afstand en stilte. Niet omdat ze niet betrokken zijn, maar omdat hun systeem nog altijd reageert met: eerst ontladen, eerst tot rust komen, eerst landen en dan kan ik weer openen. Dat is geen afwijzing. Dat is oeroude vorm van zelfregulatie, dezelfde die hun voorouders nodig hadden om überhaupt thuis te komen.

Als vrouw kun je pas ontspannen wanneer de verbinding weer is hersteld. Niet omdat je afhankelijk bent, maar omdat je lichaam pas zakt als het voelt: de verbinding is hersteld, het is veilig, ik hoef het niet alleen te dragen.

Twee zenuwstelsels, twee routes, één verlangen

Deze dynamiek leeft door in elk conflict van nu. En als je niet weet dat dit in je zenuwstelsel zit, kan het lijken alsof de ander de boel saboteert:

Soms lijkt het alsof de één niets kan loslaten, terwijl de ander het gevoel heeft dat het allang klaar is.
De één ervaart dat er nog iets niet klopt, terwijl de ander voelt: de spanning is weg, het is goed zo.
De één denkt dat de ander niets voelt, terwijl er juist van binnen hard wordt gewerkt om niet opnieuw te escaleren.
De één voelt details, energieverschuivingen en nuance, terwijl de ander vooral behoefte heeft aan eenvoud, stilte en adempauze.
De één zoekt verbinding om weer veiligheid te ervaren, terwijl de ander rust zoekt om überhaupt weer open te kunnen gaan.
De één heeft woorden nodig, de ander eerst ruimte.
De één wil begrijpen terwijl de ander wil landen.

Precies in deze tegengestelde beweging ontstaat vaak de verwarring niet omdat één van beiden iets verkeerd doet, maar omdat jullie zenuwstelsel een andere route neemt naar hetzelfde doel: je weer veilig voelen bij elkaar.

Onder alle verschillen zit hetzelfde verlangen: thuiskomen

Een man zoekt stilte omdat hij wil terugkeren naar zichzelf, zodat hij uiteindelijk weer naar jou kan terugkeren.
Een vrouw zoekt verbinding omdat ze wil voelen dat jullie samen zijn, zodat ze daarna weer rust vindt in zichzelf.
Zodra je dit begrijpt, verschuift alles. Je stopt met oordelen, met corrigeren of met proberen de ander naar jouw kant te trekken.
Soms is afstand geen muur, maar een manier om even te reguleren en te kunnen zakken in jezelf.
En soms is de behoefte aan verbinding geen drama, maar een diep verlangen om weer veiligheid en afstemming te voelen.
Stilte kan ruimte creëren, en gevoeligheid kan nuance brengen.
Eenvoud geeft stabiliteit en basis, net zoals details kleur, diepte en leven geven aan de verbinding.

Alles verandert wanneer je begrijpt hoe de ander werkt

En wanneer je dit ziet, zie je dat jullie natuur geen botsing hoeft te zijn, maar juist een kracht. Twee verschillende manieren van voelen, reageren en reguleren die elkaar kunnen aanvullen: Problemen ontstaan pas wanneer je verwacht dat de ander dezelfde route naar veiligheid heeft als jij. Liefde ontstaat wanneer je de route van de ander begrijpt.

Als je de verschillen eert in plaats van bevecht, als je stopt met proberen om hetzelfde te zijn en leert hoe je samenkomt vanuit jullie unieke blauwdruk, dan zie je ineens wat onze voorouders al wisten:

Een vrouw vermenigvuldigt wat je met haar deelt. Een man geeft richting aan wat je hem toevertrouwd.
Wanneer jij als vrouw voelt dat je partner je ziet, luistert, terugkomt in de verbinding, kan jouw hele systeem ontspannen.
Wanneer jij als man voelt dat je partner jouw rust respecteert en jouw stilte niet persoonlijk maakt, kan jouw hart zich openen.

Hoe je dit in de praktijk brengt

In de praktijk vraagt dit geen uitgebreide therapie gesprekken, maar het leren van kleine bewuste handelingen. Als man betekent het dat je na een conflict niet alleen afstand neemt om te reguleren, maar vervolgens ook echt terugkomt in de verbinding. Niet met honderd woorden of dezelfde discussie, maar met iets simpels en echts: houd haar vast, geef haar een knuffel, je hand op haar rug, maak oogcontact. Vertel haar dat je van haar houdt en vraag of jullie weer 'oké' zijn. Dat ene gebaar vertelt haar lichaam dat de jacht voorbij is, dat je er weer bent, dat het veilig is. Zo kan zij weer zakken in rust en ontspanning en voelt ze dat het gevaar geweken is.

Als vrouw is het belangrijk dat je leert jouw eerste paniekreactie te reguleren zonder direct de verbinding te forceren en die kalmering direct van hem nodig te hebben. Leer je eigen zenuwstelsel tot rust te brengen, je ademhaling te vertragen, en jezelf toe te spreken: Ik ben oké, hij heeft even ruimte nodig, en hij komt terug als ik hem even ruimte geef voor zichzelf. Je hoeft hem niet vast te klampen om hem niet kwijt te raken. Juist jouw rust en zelfregulatie nodigt hem uit om vanzelf weer bij je aan te sluiten.

Voor jullie allebei betekent het dus dat je eerst leert veiligheid in jezelf te vinden. Niet trekken aan elkaar en verbinding forceren vanuit een tekort, maar bewegen naar elkaar vanuit regulatie en emotionele volwassenheid. Als je niet meer probeert om de ander te gebruiken als middel om jezelf gerust te stellen, ontstaat er ruimte voor echte verbinding; een verbinding die niet gebouwd is op angst, maar op bewustzijn, vertrouwen en volwassen liefde.

Waar een volwassen liefde begint

En dáár begint iets nieuws. Een volwassen liefde of een bewuste relatie. Een relatie waarin je elkaar niet langer beoordeelt op je verschillen, maar juist vertrouwt op de kracht daarvan.

Want het is nooit de bedoeling geweest dat we hetzelfde zouden zijn. Het is altijd de bedoeling geweest dat we elkaar zouden aanvullen.

Wanneer je eenmaal ziet hoe jullie verschillen ontstaan zijn, hoe diep ze in je systeem zitten en hoe logisch ze eigenlijk zijn, valt er een last weg. Je stopt met jezelf afwijzen. Je stopt met elkaar corrigeren. Je stopt met zoeken naar wie er gelijk heeft. Je gaat voelen dat veiligheid niet ontstaat door hetzelfde te worden, maar door jezelf te blijven terwijl je de ander écht ziet. Dan verandert een conflict in een kans om dichterbij te komen. Dan wordt verbinding iets dat je samen bouwt, stap voor stap, met meer bewustzijn, minder angst en meer zachtheid voor elkaars natuur.

Als je hierin wilt groeien, in zelfbewustzijn, in emotionele kracht, in verbinding en in het leren herkennen van jouw eigen blauwdruk sluit je dan aan bij Stevig op Jezelf Staan en bij de Ontpop Community. Je hoeft het niet alleen te doen. Je mag jezelf leren dragen, zodat je in elke relatie steviger, veiliger en vrijer verschijnt. De liefde die je altijd al zocht begint bij jezelf.

❤️ Liefs Fanny