Hoe zelfcompassie je leven verandert: Leer liever voor jezelf te zijn

Een paar weken geleden schreef ik over afwijzing en de waardevolle lessen die het ons kan leren. Afwijzing is niet alleen een pijnlijke ervaring, maar een kans om dichter bij jezelf te komen. Het helpt je namelijk om beter te begrijpen wat je nodig hebt en welke keuzes beter voor jou zijn. Dus in plaats van het te zien als een tegenslag of een aanval op jou, kun je het zien als een kans om bij te sturen en te groeien. De manier waarop je met afwijzing omgaat, heb je zelf in de hand. Hoewel het verleidelijk is om boos te zijn op de ander, is het veel effectiever om te onderzoeken wat het jou wil leren. En in plaats van jezelf de schuld te geven of te blijven piekeren over wat je anders had kunnen doen, is het veel beter om te erkennen dat afwijzing een deel is van het leven en een kans om te leren en jezelf verder te ontwikkelen.

Luister het artikel hier op YouTube of als PodCast op  Spotify of  Apple Podcasts. 

Het belang van zelfcompassie bij pijn en tegenslag

Nu komt het aan op zelfcompassie. Zelfcompassie is het vermogen om jezelf op een zachte, vriendelijke manier te benaderen, vooral in tijden van pijn, wanneer dingen niet lopen zoals je had gewild of wanneer je het gevoel hebt dat je tekortschiet. Het betekent jezelf toestaan om mens te zijn, met al je imperfecties, fouten en kwetsbaarheden in plaats van jezelf te veroordelen. Voor onszelf zijn we altijd veel harder dan naar een ander. Waarom eigenlijk? Net zoals je dat richting een ander zou doen, kun je leren om wat liever en begripvol te worden voor jezelf.

Waarom zijn we zo hard voor onszelf?

Wanneer je een afwijzing krijgt of je ineens realiseert dat je iets verkeerd hebt gedaan of hebt ingeschat, zijn we zelf de eerste om onszelf hard te beoordelen. “Wat ben ik stom geweest!” en “Hoe heb ik zo stom kunnen zijn!” Je blijft het scenario in je hoofd afspelen met manieren hoe je het anders had kunnen doen, je keurt jezelf af en praat jezelf neer totdat je jezelf echt een ‘nietsnut’ vindt. Deze innerlijke kritiek is ontzettend pijnlijk en werkt averechts voor je welzijn. Op zo'n moment kan zelfcompassie je helpen om los te laten en weer terug in balans te komen.

Hoe zelfcompassie je helpt om uit je innerlijke kritiek te stappen

Stel je eens voor dat je een kind zou troosten dat verdrietig of angstig is. Je zou het kind niet veroordelen of bekritiseren, maar je zou het geruststellen, liefdevol toespreken. Je zou begrijpen dat het zich kwetsbaar voelt, maar vertellen dat we allemaal fouten maken en dat we juist fouten maken om te leren hoe het wél moet en wat we wél willen. Omdat we dit zonder die ‘fouten’ namelijk nooit zouden weten. Als je jezelf betrapt op zelfkritiek en hoe je jezelf neerhaalt, stel jezelf dan eens voor dat je zo tegen jezelf praat als kind. Neem een beeld of foto van jezelf als kind zijnde in gedachten en praat nu tegen hem of haar in plaats van tegen je volwassen zelf die je zo afkeurt. Stel jezelf gerust met dezelfde liefde en zachtheid die je jouw kind zou geven, want ook jij verdient die compassie en begrip, juist in de momenten dat je het moeilijk hebt. Door op deze manier naar jezelf te kijken, creëer je een veilige ruimte voor jezelf waarin je mag groeien, fouten maken,leren en herstellen, zonder jezelf af te wijzen.

Wat zelfcompassie écht betekent

Zelfcompassie betekent dat je weet dat pijn, falen en ongemakkelijke gevoelens onderdeel zijn van het leven. Het is normaal om soms te worstelen of de weg kwijt te zijn. In plaats van deze ervaringen af te wijzen of te moeten bestrijden en afkeuren, helpt zelfcompassie je om ze met meer rust en acceptatie te omarmen. Dit geeft je de ruimte om te groeien en jezelf weer op te pakken, zonder dat je jezelf klein hoeft te maken of nog meer lijden hoeft te veroorzaken door zelfverwijt.

Zelfcompassie: De eerste stap naar emotionele balans

Het vergroten van zelfcompassie begint bij bewustzijn. Probeer op te merken wanneer je kritisch naar jezelf bent. Dit zijn vaak automatisch ingesleten patronen, maar zodra je ze herkent, kun je bewust kiezen voor een zachtere benadering. Stel jezelf vragen zoals: "Wat zou ik tegen een goede vriend zeggen die in dezelfde situatie zit?" of "Hoe kan ik mezelf op dit moment wat rust, troost en begrip bieden?" Als je jezelf stap voor stap leert om liever voor jezelf te zijn, dan creëer je een veilige plek in jezelf waar je altijd op kunt terugvallen. 

Zelfcompassie vraagt oefening, vooral als je gewend bent om hard voor jezelf te zijn. Maar hoe vaker je het toepast, hoe gemakkelijker het wordt om jezelf op uitdagende momenten te steunen in plaats van jezelf af te breken. 

Zelfvertrouwen en eigenwaarde zijn afhankelijk van externe factoren

Zelfcompassie wordt vaak verward met zelfvertrouwen en eigenwaarde, maar deze concepten verschillen wezenlijk van elkaar. Zelfvertrouwen is gebaseerd op je capaciteiten en prestaties—het geloof dat je bepaalde taken aankunt en succesvol kunt zijn. Eigenwaarde gaat over hoe je jezelf waardeert op basis van externe factoren, zoals sociale goedkeuring of het behalen van doelen. Beide zijn afhankelijk van succes en bevestiging van buitenaf. 

Zelfcompassie of zelfliefde: Wat is het verschil?

Zelfcompassie is een uiting van zelfliefde die van binnenuit komt en zich richt op vriendelijkheid naar jezelf, vooral in tijden van falen of pijn. Waar zelfvertrouwen en eigenwaarde afhankelijk zijn van prestaties, blijft zelfcompassie stabiel en onvoorwaardelijk. Met zelfcompassie sta je jezelf namelijk toe om fouten te maken zonder dat je daardoor het gevoel hebt dat je minder waard bent. Zelfliefde is breder en draait om het waarderen van jezelf als geheel, terwijl je zelfcompassie specifiek wordt aangesproken bij tegenslag, als een steun in moeilijke momenten. Als je jouw zelfcompassie ontwikkelt kun je altijd op jezelf rekenen en erop vertrouwen dat je er voor jezelf bent, in voor en tegenspoed en dus los van externe factoren.

De wetenschappelijk bewezen voordelen van zelfcompassie

Onderzoek heeft aangetoond dat zelfcompassie significant bijdraagt aan het verbeteren van mentale gezondheid en welzijn. Psychologe Dr. Kristin Neff, een vooraanstaand onderzoeker op dit gebied, heeft ontdekt dat zelfcompassie leidt tot minder stress, angst en depressie, terwijl het daar tegenover juist veerkracht, geluk en levensgeluk bevordert. In plaats van jezelf te straffen bij fouten, helpt zelfcompassie je om vriendelijk en begripvol naar jezelf te zijn, wat zorgt voor een gezondere, emotionele balans. Studies tonen ook aan dat zelfcompassie samenhangt met een lagere cortisolproductie, het stresshormoon, en een verhoging van oxytocine, het zogenaamde "liefdeshormoon" dat gevoelens van rust en verbondenheid stimuleert. Wetenschappelijk gezien is zelfcompassie dus niet alleen een emotioneel krachtige, maar ook een biologisch effectieve manier om je welzijn te ondersteunen.

Hoe zelfcompassie je relaties versterkt

Zelfcompassie heeft een positieve impact op relaties, omdat het je in staat stelt om gezondere verbindingen te creëren zonder afhankelijk te zijn van externe bevestiging. Wanneer je lief voor jezelf kunt zijn, ben je namelijk minder geneigd om goedkeuring van anderen te zoeken of hun gedrag als een maatstaf voor jouw eigenwaarde te zien. Dit versterkt je eigen emotionele stabiliteit, waardoor je vanuit een plek van innerlijke vervulling relaties kunt aangaan. Door jezelf te accepteren inclusief al je imperfecties, ontwikkel je ook meer empathie en begrip voor de fouten en kwetsbaarheden van anderen. Hierdoor draag je dus door het vergroten van je zelfcompassie zelf bij aan het ontwikkelen van meer diepgaande, authentieke relaties die gebaseerd zijn op wederzijds respect en emotionele balans, in plaats van op behoeftigheid en neediness.

Zelfcompassie als een nieuwe manier van leven

Het ontwikkelen van zelfcompassie is een van de belangrijkste stappen in mijn 6-weken programma Stevig op Jezelf Staan. Als je zelfcompassie ontwikkelt als jouw nieuwe manier van leven, kun je liever en zachter voor jezelf zijn, zodat je veerkrachtig kan omgaan met tegenslagen en uitdagingen. Door meer begrip en acceptatie voor jezelf te hebben, creëer je een stevige basis van innerlijke rust en zelfvertrouwen, los van externe omstandigheden. Dit zorgt niet alleen voor een sterkere, meer vervulde relatie met jezelf, maar ook voor gezondere, diepgaande verbindingen met anderen. Het vermogen om stevig op jezelf te staan begint met het omarmen van je eigen menselijkheid en het ontwikkelen van een nieuwe, compassievolle blik op je eigen fouten en groeimomenten.

Ontwikkel meer zelfcompassie 

Zelfcompassie ontwikkelen vraagt consistente aandacht en bewustzijn van je eigen, kritische gedachten, maar het is een essentiële stap om veerkrachtiger in het leven te staan en gezondere relaties op te bouwen. Met Stevig op Jezelf Staan krijg je 6 weken lang de structuur en houvast om dat te doen en van binnenuit meer zelfcompassie op te bouwen, zodat je je onafhankelijk van anderen en externe factoren gelukkig en vervuld voelt van binnenuit. Wil jij stap voor stap in jouw nieuwe compassievolle jij stappen? Klik op de link voor meer informatie of plan direct een vrijblijvende kennismaking in voor een leven vol innerlijke rust en balans.