Jezelf terugvinden vanuit het impostersyndroom

Hoe overwin je het impostersyndroom en bouw je aan een gezonde relatie met jezelf?

Heb jij wel eens het gevoel dat je eigenlijk niet zo 'goed' bent als anderen denken dat je bent? Dit kan het impostersyndroom zijn, een veelvoorkomend verschijnsel, waarbij je twijfelt aan je eigen oprechtheid en geloofwaardigheid. Dit kan leiden tot angst, stress en het gevoel dat je op elk moment door de mand kunt vallen en heeft een negatief effect op je gevoel van eigenwaarde, zelfvertrouwen en prestaties op de werkplek of in andere belangrijke aspecten van je leven. In dit artikel deel ik tips en inzichten over hoe je steviger op jezelf kunt staan en het impostersyndroom kunt helen.

Hoe ontstaat het impostersyndroom?

Het impostersyndroom kan ontstaan door verschillende dingen, zoals perfectionisme, onrealistische of te snelle en hoge verwachtingen en de angst voor falen. Iemand die hoge eisen stelt aan zichzelf en zichzelf vergelijkt met anderen, kan gevoeliger zijn voor het ontwikkelen van het impostersyndroom.

Moeilijk complimenten aannemen en ontvangen

Misschien herken je het wel: Je krijgt altijd van je leidinggevenden en collega's te horen dat je zo’n goed werk levert. Maar ondanks het feit dat je hard werkt, goede resultaten behaalt en zo goed bent met de klanten, vindt je het moeilijk om succes te accepteren. Je denkt bijvoorbeeld dat je gewoon geluk hebt gehad met de situatie, of dat je het succes of de aandacht niet verdient, dat jouw andere collega meer heeft bijgedragen aan het succes. Hierdoor kun je gevoelens krijgen van angst en onzekerheid, waardoor je jezelf onder druk zet om nog beter te presteren om je onzekerheid te compenseren. Dit kan uiteindelijk leiden tot overbelasting en burn-out.

Zoeken van liefde en genegenheid buiten jezelf

Het zoeken naar liefde en aandacht buiten jezelf zorgt ook voor het ontstaan van het impostersyndroom. Als je jouw gevoel van eigenwaarde en zelfvertrouwen baseert op de goedkeuring en toestemming van anderen, kan het moeilijk zijn om jezelf te accepteren voor wie jij bent. Het voelt alsof je eigenlijk niet ‘goed genoeg’ of ‘geschikt genoeg’ bent in vergelijking met anderen, omdat je eigenlijk jezelf niet echt (er)kent en waardeert.

Jij kan nooit precies zijn een ander, net zoals een ander nooit kan zijn zoals jij. 

Je kan je hele leven blijven proberen te zijn zoals een ander maar het echte werk èn goud, zit hem in het zien, accepteren en waarderen van jezelf. Precies zoals je bent. Juist hoe jij anders bent dan de ander, maakt jou jezelf. Jezelf wegcijferen, verliezen of het wegstoppen van je eigen gevoelens en emoties zorgen voor het ontstaan van het impostersyndroom.

Toen ik besefte dat ik mezelf was kwijtgeraakt, ik mijn eigen behoeften en gevoelens zo had verwaarloosd en mezelf alleen maar had aanpast aan de behoeften en verwachtingen van anderen, voelde het ineens alsof ik de verkeerde rol in een toneelstuk had gekregen. Het voelde echt totaal misplaatst! Het positieve gevolg was; dat ik, nu dit besef zó duidelijk aan de oppervlakte lag, mijn eigen behoeften, emoties en gevoelens en dus mezelf, niet meer kon wegstoppen of wegdrukken. Ik en mijn bewustzijn waren ontpopt!

Het impostersyndroom als effect van een ongezonde relatie

Het impostersyndroom kan ook ontstaan door een ongezonde relatie, waardoor je je onterecht onbekwaam of ‘niet genoeg’ voelt in de relatie. Bijvoorbeeld wanneer je partner manipulatief of controlerend is en jouw voortdurend bekritiseert of kleiner maakt. Wanneer je dit dagelijks meemaakt, ga je het geloven en voelen als de waarheid. Je geeft jezelf dan al snel de schuld van alle problemen in jullie relatie. Misschien denk je dat jij niet goed genoeg bent, en dat het aan jou ligt dat de relatie niet werkt en geef je jezelf de schuld van alle problemen, in plaats van te erkennen dat de problemen worden veroorzaakt door de partner en het ongezonde relatiepatroon dat jullie samen in stand houden.

Het is super moeilijk om de relatie te beëindigen, omdat je niet meer kunt zien hoe het leven kan zijn, zonder deze relatie. Je weegt jouw onvermogen om de relatie in stand te houden, zwaarder, dan het onvermogen van jouw partner om op een emotioneel volwassen, liefdevolle en respectvolle manier met jou te verbinden.

Verantwoordelijkheid en schuldgevoel

Besef dat een ongezonde relatie niet jouw ‘schuld’ is en dat de problemen en het geluk van jouw partner niet jouw verantwoordelijkheid zijn. Als je je schuldig voelt tegenover jezelf omdat je het niet hebt gezien of dat je het zover hebt laten komen, helpt het om je te realiseren dat je enorm bent gegroeid. Zonder deze relatie en het pad dat je bewandeld hebt, was je nooit gekomen waar je nu bent. Eerder had je simpelweg niet het bewustzijn, de kennis en de inzichten die je nu wel hebt. Er waren ook hele mooie en gelukkige tijden of momenten samen maar jij bent de relatie ontgroeid.

Het helpt om steun te zoeken bij vrienden, familie of bij de Ontpop Community, om jezelf te bevrijden van de negatieve dynamiek en om een gezonde relatie met jezelf en anderen op te bouwen.

8 Tips om steviger op jezelf te staan en het impostersyndroom te overwinnen

1. Erken en accepteer je gevoelens

De eerste stap om het impostersyndroom te helen, is door jouw gevoelens te erkennen en accepteren. Het is belangrijk om te begrijpen dat deze gevoelens normaal zijn en dat er heel veel mensen mee worstelen, net als jij. Je bent echt niet alleen! Neem de tijd om jouw gevoelens te onderzoeken en te begrijpen waar ze vandaan komen.

2. Identificeer je triggers

Probeer te identificeren welke situaties of omstandigheden jouw gevoelens van het impostersyndroom triggeren of verergeren. Misschien is het een presentatie geven voor een groep, een beoordeling krijgen van je werk of zelfs een compliment ontvangen. Als je weet wat jouw triggers zijn, kun je leren hoe je hiermee om kunt gaan en jezelf beter kunt voorbereiden en je beter en bewuster kunt ontvangen.

3. Praat erover met anderen

Praat met vrienden, familie of collega's over je gevoelens. Het delen van jouw ervaringen met anderen kan helpen om te beseffen dat je niet alleen bent en dat anderen ook soortgelijke gevoelens hebben. Het kan ook helpen om feedback van anderen te krijgen en te horen dat ze je competenties en kwaliteiten zien.

In de groepsmeetings bij het Ontpop Membership komt dit bijna wekelijks aan bod. Wanneer je jezelf omgeeft door gelijkgestemden, met compassie en empathie, valt schaamte weg, hoef je niets meer uit te leggen en zal je vele malen sneller herstellen dan in jouw bekende, gebruikelijke omgeving.

4. Herken je eigen succes

Het is heel belangrijk om je eigen successen te erkennen en te vieren, hoe klein ze ook zijn. Maak een lijst van je prestaties en herinner jezelf eraan dat je deze bereikt hebt vanwege jouw inspanningen en vaardigheden. Het helpt ook om jezelf te zien als een werk in uitvoering, waarbij elke stap in de goede richting een succes is. Ziet het als een spel waarin je steeds een level verder gaat.

5. Stop met vergelijken

Het vergelijken met anderen kan het impostersyndroom verergeren. Besef dat iedereen zijn eigen unieke talenten en vaardigheden heeft. Focus op je eigen prestaties en wat je kunt doen om te verbeteren in plaats van je te concentreren op anderen. Vergelijken kan ook leiden tot een negatief zelfbeeld en een verminderd gevoel van eigenwaarde.

6. Stel realistische doelen

Stel realistische doelen voor jezelf en houd rekening met je eigen vaardigheden en ervaringen. Het is belangrijk om doelen te stellen die haalbaar zijn en bijdragen aan jouw persoonlijke en professionele groei. Stel kleine doelen en werk stap voor stap omhoog naar grotere doelen. Op deze manier kun je jezelf uitdagen zonder jezelf te overweldigen.

Te grote doelen of stappen kunnen verlammend werken, terwijl veel kleine stapjes bij elkaar, uiteindelijk veel gemakkelijker zorgen voor groei. Dat is precies hoe Ontpop Je Basis is opgebouwd en werkt. Door iedere dag, structureel een korte video te bekijken en je even bewust te worden van jezelf, kom je iedere dag dichter bij jezelf, wie jij bent en terug in jouw kracht.

7. Leer jezelf kennen en accepteer jezelf

Geef jezelf de kans om jezelf ècht te leren kennen, door een proces van zelfreflectie, waarbij je bewust en systematisch nadenkt over zijn of je eigen gedachten, gevoelens, emoties en innerlijke ervaringen. Zo krijg je inzicht in jouw persoonlijkheid, waarden, overtuigingen en drijfveren, wat helpt bij het begrijpen en een plek geven van je eigen gedrag en emoties en leidt tot persoonlijke groei, ontwikkeling en zelfbevrijding.

De tools die daarbij helpen zijn: meditatie, journaling, en jezelf vragen stellen, die gericht zijn op het ontdekken van jouw binnenwereld. Identificeer je sterke punten, talenten en vaardigheden. Accepteer ook je eigen fouten en zwaktes en zie deze als mogelijkheden om te groeien. Wees lief en zacht voor jezelf en keur jezelf niet meteen af, wanneer dingen niet meteen of precies gaan zoals gepland.

8. Zoek de hulp die goed voelt en past bij jou

Als je merkt dat het impostersyndroom jouw dagelijks leven beïnvloedt en je niet in staat bent om deze gevoelens te overwinnen, overweeg dan hulp, support en begeleiding die goed voelt voor jou. Ik heb heel veel hulp en begeleiding gehad maar miste bijna altijd het èchte begrip en de (h)erkenning, waardoor het nog steeds voelde, alsof 'ik gek was' en dat er bij mij echt een draadje los zat. Onbegrip of het niet echt kunnen inleven in jouw situatie, omdat diegene het niet zelf heeft meegemaakt, zorgt voor een bevestiging van het impostersyndroom.

Als je een community of safe space vind, die specifiek aansluit op jouw ervaringen en waarin jij je op je gemak voelt, dan kun je jouw ervaringen veel beter een plek geven, durf je jouw gevoel weer toe te laten en kun je loslaten.

Ontpop Je Basis en het Ontpop Membership, zijn ontstaan, puur vanuit mijn eigen ervaringen en kennis en opgezet samen met een groepje vrouwen die zichzelf en de relatie met zichzelf, waren kwijtgeraakt in één of meerdere relaties. Het programma geeft systematisch en stap-voor-stap de tools en houvast om jouw zelfvertrouwen te vergroten, je te leren omgaan met deze gevoelens en jezelf weer ‘vol’ te zien voor wie jij bent. 

Dat heeft niet alleen een enorm positief effect op jouw relatie met jezelf en jouw geluk en levenskracht, maar ook op de relaties en de kwaliteit van de relaties met jouw familie, vrienden en collega’s.

Draai het eens om; Door jezelf niet te helpen, doe je iedereen tekort. ; )