Heb ik een ongezonde relatie? De relatiebalans
Je hebt mensen die vooral gericht zijn op anderen en andersom, mensen die vooral gericht zijn op zichzelf. Uitersten trekken elkaar aan en dat is ook het geval in de liefde. Het is mooi als je anders bent en elkaar kunt aanvullen. Maar wanneer wordt het een ongezonde relatie? Een relatie waarbij één of allebei de partners meer te lijden hebben onder de relatie dan dat het echt voedend en ondersteunend is.
Luister het artikel hier als OntpopCast:
Om dat duidelijk te maken omschrijf ik verschillende typen van hoe mensen zichzelf verhouden tot de ander. Het is een schaal van volledig gericht zijn op de ander ‘jij’ naar het volledig gericht zijn op zichzelf ‘ik’. Het middelpunt is de meest gezonde positie, in balans. In een gezonde relatie zullen beiden individueel min of meer rond het middelpunt moeten liggen. Een relatie van twee uitersten kan ook een tijd goed gaan maar leid op de lange termijn onherroepelijk tot een ongezonde relatie.
-3 Verloren zelf
Een persoon die altijd gefocust op is op de ander. Voelt zich afhankelijk en ziet geen andere mogelijkheden of kansen meer voor zichzelf. De eigen behoeften worden volledig genegeerd en hij/ zij is in een soort slaapstand terecht gekomen, apatisch. Is afwachtend in contact met de ander en heeft het opgegeven om te zoeken of vragen naar liefde, respect en aandacht. Een aanhoudend gevoel van afwijzing heeft ervoor gezorgd dat deze persoon zelf niet meer voelt deze aandacht waard te zijn. Vaak zijn dit personen die op den duur lijden aan oververmoeidheid, burnout of depressie.
-2 Wegcijferaar
Een persoon die bijna altijd gefocust is op de ander. Geeft veel liefde respect en aandacht aan de ander in de hoop dit dan terug te ontvangen maar de eigen behoeften blijven onvervuld. Hij/ zij is conflict mijdend en vaak enerzijds angstig dat de ander hem/ haar zal verlaten en anderzijds bang om zich te binden. Deze persoon cijfert zichzelf weg, pleast en past zichzelf voortdurend aan om ervoor te zorgen dat de ander blijft en hem of haar voorziet in de eigen behoeften. Iedere keer als deze reactie uitblijft, blijft hij/ zij achter met verdriet en een gevoel van schaarste of eenzaamheid.
-1 Zorgzaam zelf
Bij deze persoon is de totale identiteit en reputatie gekoppeld aan zijn of haar zorgzame en helpende karakter. Dit is iemand die voornamelijk gefocust is op de behoeften van anderen en de eigen behoeften dempt of bagatelliseert. Daardoor komt hij/ zij vaak in relaties terecht waarbij de eigen behoeften en die van de ander niet in balans zijn. Een zorgzaam zelf is wel in staat om grenzen te stellen maar voelt zich snel behoeftig of ‘teveel’. Hij/zij vraagt dan ook niet snel om hulp maar waakt wel voor personen die teveel gebruik maken van zijn/haar zorgzame karakter zonder daarvoor iets terug te geven.
0 - Balans
Deze persoon is in balans met zichzelf en in verhouding tot de ander. In relaties is hij/zij in staat tot wederkerigheid en een gelijke verdeling van het geven en nemen van liefde, respect en aandacht. Hij/zij geeft de eigen behoeften aan en vraagt gemakkelijk om wat hij/zij nodig heeft, terwijl hij/ zij ook open staat voor de behoeften en wensen van de ander. In een relatie wordt gemakkelijk geswitcht tussen het enerzijds de gever zijn en anderzijds de ontvanger zijn. In deze verstandhouding is er rust en evenwicht in de relatie.
+1 Streber
De streber is geneigd te zoeken naar relaties waarin de eigen ambities, verlangens en doelen worden aangemoedigd, ondersteund en bevestigd. Het is een doorzetter en hij/zij streeft naar de schijnwerpers of succes. Hij/zij is iets meer gericht op de eigen behoeften dan op de behoeften van de ander maar wel in staat tot het geven van liefde, respect en aandacht voor de ander. Op momenten kan deze persoon niet reactief reageren wanneer de ander even meer behoefte heeft. Daardoor is het moeilijker om de balans in de relatie in stand te houden.
+2 Aandacht zoeker
De aandacht zoeker is voornamelijk gefocust op de eigen behoeften. De eigen identiteit is volledig verbonden met de behoefte aan waardering, aandacht, erkenning en bevestiging van de ander. Hij/zij is daardoor ook erg bedreven en een doorzetter voor wat betreft het behalen van successen. Wanneer de ander zijn/haar behoeften uit, komt het vaak voor dat hij/zij daar geen gehoor aan geeft. Er is daardoor een onevenredige verdeling is tussen de wederzijdse behoeften in relaties. Als hij/zij daarmee wordt geconfronteerd door de ander, dan kan hij/zij boos en defensief reageren en zijn/ haar eigen acties rechtvaardigen.
+3 Eenzame hoogte
Dit is iemand die er alles voor zal doen om te worden vervuld in zijn/haar eigen behoeften maar die onbekwaam is tot het tonen van empathie of wederkerigheid. Gelooft dat de eigen behoeften belangrijker zijn en boven de behoeften van anderen staan. Hij/zij kan niet onvoorwaardelijk liefde geven maar verplicht de ander wel tot het voorzien in zijn/haar behoefte. Deze persoon is niet in staat om te begrijpen of accepteren hoe hij/zij zelf in elkaar zit en zal bij de confrontatie met een ander reageren met passieve of actieve agressie. Als je dit herkent in jouw relatie, lees of luister dan 'De illusie van een relatie met narcisme' (Podcast #58).
Verandering is mogelijk!
Deze persoonlijkheidstypen staan niet vast en kunnen ook door elkaar lopen. Het kan zijn dat je opschuift van het ene type naar het andere type. Wanneer je jezelf verloren bent (-3) en jezelf langzamerhand weer terug vind, je weer je eigen grenzen leert aangeven en terug in je eigen kracht komt, beweeg je steeds meer richting het gezonde midden van de schaal. Gaandeweg zal je er dan achter komen dat de balans steeds meer gaat wiebelen.
Als jij de andere kant op beweegt, dan zal je partner moeten meebewegen op de balans in de relatie in evenwicht te houden. Hoe verder twee personen als uitersten tegenover elkaar op de balans staan, hoe onwaarschijnlijker het is dat de relatie in stand blijft, zonder dat deze vooral ten koste gaat van degene die overwegend aan de ander denkt.
Ongelijkwaardige relatie
Dit is een beeldende, eenvoudige en beknopte omschrijving van wat er gebeurt als je in een ongezonde relatie terecht komt. Het zijn de patronen van twee individuen afzonderlijk, die elkaar in een relatie samen in stand houden. Het is super lastig om dit patroon te doorbreken omdat je weet dat het consequenties heeft. Ook geeft het een balans om het zo te houden, eigenlijk een schijnveiligheid. Want als je gaat bewegen richting het midden maar voelt dat de ander niet meebeweegt, dan ben je sneller geneigd om te blijven op de plek waar je bent en kun je niet groeien of ontwikkelen richting je eigen middelpunt en balans. Het belemmert jou in enige groei of ontwikkeling.
Het patroon doorbreken
Juist omdat het zo ingewikkeld is om daar los van te komen, is het belangrijk om mensen om je heen te verzamelen die jou kunnen steunen en te motiveren om door te zetten. In de Ontpop Community vind je vrouwen (en mannen), waarbij ‘het kwartje is gevallen’ en die terug bij zichzelf en in balans willen komen. Mensen die er klaar mee zijn om zichzelf weg te cijferen, veel meer uit het leven willen halen en die klaar zijn voor groei en ontwikkeling.
Met Stevig op Jezelf Staan krijg je de structuur en houvast en werk je stap voor stap aan jouw zelfvertrouwen en mindset. Dit is de snelweg naar herstel en balans in je leven, zodat je jouw ruimte weer durft in te nemen en jouw relaties kan herstellen, verdiepen of verbreken, afhankelijk van of het een ondersteunende of destructieve relatie is. Ben jij er klaar voor om weer in balans te komen en los te komen van jouw belemmerende patronen? Kijk snel bij Stevig op Jezelf Staan of lees mijn artikel 'De illusie van een relatie met narcisme' (OntpopCast #58) als je meer wilt lezen of luisteren over narcisme en hoe je hiermee kunt omgaan in je relatie of je relatie met je ex partner.
Mijn doel, mijn missie is zoveel mogelijk mensen terug bij zichzelf en in hun eigen kracht te helpen zodat zij hun volle potentie kunnen gaan leven.
Bedankt voor het lezen!
Liefs Fanny