Codependentie, wat is dat?

Heb jij moeite met het aangeven van je eigen grenzen? Stel je vaak de mening van anderen vóór je eigen mening? Dan heb je waarschijnlijk ook last van een laag zelfbeeld. Ieder mens heeft de basisbehoefte om gevoelens te kunnen reflecteren aan anderen en verbinding te voelen. Om je emoties, woede, verdriet te kunnen uiten, begrip en erkenning te voelen en troost te ontvangen. Een knuffel of een arm om je heen. Het gevoel dat het oké is. Dat je mag voelen wat je voelt en dat dat niets afdoet aan wat de ander voor jou voelt. Ik ben oké, jij bent oké en wij zijn oké.

Medeafhankelijkheid

Codependentie betekent letterlijk medeafhankelijkheid. Misschien kon je jouw gevoelens als kind niet goed uiten? Het kan zijn dat een ouder weleens afwijzend reageerde op jouw gevoeligheid of emoties. Omdat je, zeker als kind zijnde, zo afhankelijk bent van je ouders om te overleven, kan dat een diepe angst losmaken. De angst voor afwijzing of om in de steek gelaten te worden en alleen achter te blijven.

Tekort in behoefte

Wanneer je het gevoel hebt gehad dat je niet onvoorwaardelijk je gevoelens kon uiten en reflecteren, dan ben je wellicht tekort gekomen in jouw behoefte. Je hebt niet goed geleerd om te vertrouwen op jezelf, jouw gevoel en jouw grenzen. Het kan ook zijn dat je op latere leeftijd in een relatie terecht bent gekomen waarin jij het gevoel had dat je niet helemaal jezelf kon zijn. Wanneer je mist dat je jezelf en jouw gevoel helemaal kunt uiten. Ontvang je niet de herkenning of erkenning en de aandacht en genegenheid die daarbij hoort? Dan ga je vanuit een overlevingsinstinct naarstig op zoek naar waar je dat gevoel van verbinding wel kunt vinden.

Hard werken voor liefde

Eigenlijk kreeg ik de overtuiging dat liefde voorwaardelijk is. Dat je heel goed je best moet doen, lief moet zijn en je moet aanpassen aan anderen om liefde terug te ontvangen. Dat is wat ik er als kind van heb gemaakt maar dat is natuurlijk niet zo! Want ik weet dat mijn ouders onvoorwaardelijk van mij hielden en houden. Na mijn kindertijd heb ik het zelfde patroon herhaald in meerdere werk- en privé relaties. Doordat ik mezelf zó wegcijferde heeft het me een paar burnouts opgeleverd.Je kunt dan een patroon ontwikkelen vanuit angst voor de reactie of het gedrag van anderen. Vanuit een soort overlevingsdrang raak je daardoor heel erg gericht op anderen. Je past je eigen gedrag aan op wat je denkt dat de ander verwacht of van jou zou willen. Je gaat pleasen, je cijfert jezelf weg en zet daarmee jezelf en jouw eigenheid aan de kant. In het ergste geval net zolang totdat er niet veel meer van ‘jou’ over is. Het vervelende van dit patroon is dat het zich net zo vaak herhaalt, totdat je het hebt geheeld. Dat heb ik zelf helaas maar al te goed ervaren!

Ja, codependency is a bitch ; )

Aanpassen aan anderen

Als kind was ik al heel gevoelig. Snel emotioneel en geraakt. Ik weet nog wel dat ik me vaak niet serieus of begrepen voelde als ik boos of verdrietig was. “Stel je niet aan!” of “Even flink zijn” hoorde ik heel vaak. Dat is iets wat bij de generatie van mijn ouders heel normaal was en wat zij op hun beurt van hun ouders hadden geleerd. Maar ergens heb ik daardoor geleerd om mijn emoties vooral te temperen. Dat hevige emoties er niet mochten zijn. En dat zorgde ervoor dat ik deze emoties, die er wel degelijk waren, moest wegstoppen. Ik maakte daaruit op dat mijn gevoel er niet zo toe deed en dat ik mij moest aanpassen aan anderen.

Schijnveiligheid

Het vervelende is dat je steeds een soort schijnveiligheid krijgt. Als mens hou je van nature graag vast aan datgene wat bekend is. Koste wat het kost blijf je in de bekende situatie. Zo kom ik regelmatig tegen dat vrouwen psychisch of lichamelijk door hun partner worden mishandeld maar dat zij toch blijven. Bekend = veilig. Je blijft graag in je ‘comfortzone’ en het is helaas niet genoeg om daar uit te stappen als je daar al de moed voor kunt verzamelen. Je lost daarmee namelijk het onderliggende probleem niet op.

De eerste stap is dat je het patroon bij jezelf herkent.

Dan kun je het een plek gaan geven en leren je eigen grenzen te waarderen en voorop te stellen in contact en verbinding met anderen. Maar voordat je je eigen grenzen kunt waarderen, is het van belang dat je genoeg zelfvertrouwen hebt. Doordat je vaak jarenlang dit patroon hebt herhaald en jezelf hebt weggecijferd, is je zelfvertrouwen waarschijnlijk ook op een laag pitje gekomen. Je bent continue op zoek naar bevestiging en waardering door anderen vanuit een gebrek bij jezelf. Daardoor kom je telkens opnieuw in vervelende relaties terecht.

Werken aan je zelfvertrouwen

‍Door te werken aan je zelfvertrouwen en je zelfbeeld kun je jouw persoonlijke kwaliteiten weer gaan herwaarderen. Dan kun je je eigen grenzen weer gaan herontdekken. Zodra je het patroon herkent en je eigen waarde weer hebt ontdekt, kun je ook je grenzen aangeven en jouw eigenwaarde behouden.Kom weer terug bij jezelf, geloof en vertrouw weer op jezelf en jouw kracht. Dan kun je het patroon van codependency doorbreken. Zorg dat je eigen spreekwoordelijke kopje eerst vol is. Dan kun je echt authentiek diepgaande connecties met anderen aangaan zonder jezelf te verliezen!

Weg met je codependentie en terug bij jezelf!